Het Weesperpoortstation was een kopstation in Amsterdam dat in gebruik was van 1843 tot 1939.

Het station bevond zich net buiten de Weesperpoort en werd op 28 december 1843 geopend als onderdeel van de spoorverbinding naar Utrecht, aangelegd en geëxploiteerd door de Nederlandsche Rhijnspoorweg-Maatschappij. Rond 1850 werd het emplacement uitgebreid en het station grondig verbouwd. Daarbij kreeg het een gietijzeren overkapping in Britse stijl, de eerste in zijn soort in Nederland. Van 1881 tot 1939 vertrok vanaf dit station ook de Gooische Stoomtram, die een dienstregeling onderhield naar Diemen, Muiden, Naarden, Laren en Hilversum. In de volksmond stond deze tram bekend als "De Gooische Moordenaar" vanwege de vele ongelukken.

Het Weesperpoortstation was het derde station in Amsterdam. Een jaar eerder was station Amsterdam Willemspoort geopend als vervanging van het oude Station d'Eenhonderd Roe, en fungeerde als beginpunt van de spoorlijn naar Haarlem. In 1880 werd een verbindingsspoor aangelegd naar de Oosterspoorweg, geëxploiteerd door de Hollandsche IJzeren Spoorweg Maatschappij. Vanaf 1889 zorgde deze verbinding er ook voor dat het nieuwe Centraal Station bereikbaar werd. Hoewel het Centraal Station het startpunt werd voor de treinen naar Utrecht, reden er nog steeds treinen via het Weesperpoortstation, waar zij moesten kopmaken.

In de jaren dertig, tijdens de Spoorwegwerken Oost, werden de laaggelegen spoorlijnen in Amsterdam-Oost vervangen door verhoogde spoorbanen op dijken. Hierbij verdwenen veel overwegen en werden deze vervangen door viaducten. Het laaggelegen Weesperpoortstation werd gesloten, en zijn functie werd overgenomen door het zuidelijk gelegen Amstelstation, dat op de spoordijk werd gebouwd. Vlak voor de sluiting in 1938 werd het station nog voorzien van bovenleiding in het kader van de elektrificatie van het Middennet. Deze bovenleiding werd echter slechts iets meer dan een jaar gebruikt.

Na de sloop van het station werd op deze plek het Rhijnspoorplein aangelegd, evenals de Weesperpoortstraat, die later werd omgedoopt tot de Wibautstraat. Tijdens de bouw van de metrotunnel in 1970 kwamen restanten van het oude station aan het licht, waaronder funderingen van de locomotiefdraaischijf.

Op de brug over de Singelgracht bij het Weesperplein is aan de oostzijde een beeldhouwwerk geplaatst dat profielen toont van drie historische treintypen uit de periode tussen 1843 en 1939.

1. Luchtfoto van station Amsterdam Weesperpoort in de jaren '30. Foto: Kees - nl.pinterest.com

2. Station Amsterdam Weesperpoort net voor de sloopin mei 1939. Foto: Kees - nl.pinterest.com

3. Station Amsterdam Weesperpoort. Scan van een briefkaart met een reproductie van een foto van Jacob Olie (1834 - 1905), met daarop locomotief No. 815 van de Staatsspoorwegen op het Weesperpoortstation te Amsterdam. Datering: 14 mei 1902.

Foto: Jacob Olie - nl.wikipedia.org - Licentiestatus: Publiek domein

Externe links/verwijzingen

• Station Amsterdam Weesperpoort - nl.wikipedia.org

Zie ook 

• Station Amsterdam Weesperpoort - stationsweb.nl
• Het Weesperpoortstation op de Beeldbank Amsterdam
• Amateurbeelden van de afbraak van het Weesperpoortstation op het Amateurfilm Platform, vanaf minuut 23.00

Geraadpleegde bron: nl.wikipedia.org/wiki/Station_Amsterdam_Weesperpoort - 4 mei 2025